کیست مویی یا سینوس پیلونیدال یک بیماری چرکی شایع است که در مردان دو برابر زنان و معمولاً بین سنین ۱۵ تا ۳۰ سال رخ می‌دهد. کیست مویی، زیر پوست مفصل دنبالچه‌ای (ناحیه ساکرو-کوکسیژیال) قرار دارد. اگر این بیماری حاد باشد به صورت آبسه ظاهر شده و نوع مزمن آن باعث ترشح مداوم از سینوس می‌شود.
از روش‌های سنتی درمان می‌توان به جراحی باز، فلپ، اکسیزیون و لیزردرمانی اشاره کرد. لیزردرمانی در کلینیک نیکان به عنوان روشی کم تهاجم و موفقیت‌آمیز شناخته می‌شود.
چه عواملی بر میزان ابتلا به کیست مویی و موفقیت درمان آن مؤثر است؟
شناخت عوامل مؤثر بر موفقیت درمان لیزری کیست مویی اهمیت زیادی دارد. این آگاهی به پزشک کمک می‌کند روش درمان شخصی‌سازی‌شده را انتخاب کند و بیمار، روند درمانی با هزینه کمتر و با کیفیت بیشتر تجربه کند.
شاخص توده بدنی (BMI):
شاخص توده بدنی یا BMI شاخصی است که با استفاده از وزن و قد فرد، مقدار تقریبی چربی بدن در مردان و زنان را ارائه می‌دهد. این شاخص با تقسیم وزن فرد (بر حسب کیلوگرم) بر قد (بر حسب متر مربع) به توان دو محاسبه می‌شود. عدد حاصل از این معادله، عدد BMI فرد است.
BMI بالاتر از 29 احتمال عود کیست مویی را افزایش می‌دهد.
سن و جنسیت:
میزان شیوع کیست مویی تقریباً 26 مورد در هر 100000 نفر است. این بیماری عمدتاً مردان جوان، به ویژه افراد بین 15 تا 30 سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد. جنس مذکر به عنوان یکی از عوامل خطر اصلی برای ابتلا به آن شناخته شده است.
ویژگی‌های پوست و مو:
موهای ناحیه شکاف نشیمنگاه نقش کلیدی در ایجاد و عود بیماری کیست پیلونیدال دارد. کاهش یا حذف موهای زائد با استفاده از لیزر می‌تواند با احتمال کمتر عود بیماری پیلونیدال همراه باشد.
بیمارانی که موهای تیره و ضخیم دارند، به جلسات بیشتری از لیزردرمانی نیاز دارند؛ زیرا احتمال عود در بیماران با موهای تیره بیشتر است.
سابقه بیماری:
بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و نقص ایمنی، نقش مهمی در موفقیت یا شکست درمان لیزری کیست مویی دارند. بیماران دیابتی معمولاً روند ترمیم زخم کندتری داشته و بیشتر در معرض عفونت‌های پس از عمل قرار می‌گیرند.
میزان موفقیت درمان در افرادی که دچار نقص ایمنی هستند (به طور مادرزادی یا به دلیل مصرف داروهایی مانند کورتون و شیمی‌درمانی) می‌تواند کمتر باشد.
پیچیدگی‌های سینوس:
سینوس‌های سطحی و کوچک را می‌توان با روش‌های ساده‌تر (حتی لیزر یا جراحی بسته) درمان کرد. اما برای سینوس‌های بزرگ یا فیستول‌های متعدد، درمان باز یا فلپ لازم است تا عفونت کنترل شده و احتمال عود کاهش یابد.
در سینوس‌های پیچیده روش‌های flap-based مثل (Limberg، Karydakis) یا لیزر پیشرفته، موفقیت بالاتری نشان داده است.
تعداد دهانه‌ها و اندازه سینوس:
هرچه تعداد دهانه‌ها بیشتر و مسیرهای فرعی بیشتری وجود داشته باشند، جراحی سخت‌تر شده و احتمال باقی‌ماندن بافت درگیر شده بیشتر خواهد بود.
مشاوره رایگان!
شما می‌توانید به راحتی و در سریع‌ترین زمان ممکن با ارسال پیام به واتس‌آپ مشاوره رایگان دریافت کنید و جواب سوالات خود را بیابید.
09360504775
سابقه جراحی یا عود:
داشتن سابقه جراحی یا عود معمولاً باعث افزایش شانس عود مجدد و کاهش موفقیت درمان می‌شود. در جراحی‌های بعدی به علت وجود بافت زخم، فیبروز و عفونت قبلی نیاز به روش‌های پیشرفته‌تر خواهد بود.
عفونت فعال یا ترشح چرک:
وجود عفونت فعال، چرک یا آبسه نقش مهمی در نتیجه دارد. بهتر است قبل از شروع درمان، سلامت عمومی بدن در وضعیت متعادلی قرار گیرد.
تکنیک لیزردرمانی انتخاب شده:
- لیزر آندوسکوپی: در این روش، ابتدا با آندوسکوپ مسیر سینوس بررسی می‌شود. بافت ملتهب تخلیه شده و بعد فیبر لیزر در طول مسیر حرکت می‌کند تا دیوارة سینوس از بین برود.
- لیزر FiLaC (Fistula Laser Closure): فیبر لیزر (معمولاً nm diode laser 1470) وارد مسیر می‌شود. تا زمان بسته‌شدن کیست، فیبر لیزر انرژی را به‌صورت شعاعی به کیست منتقل می‌کند.
- لیزر SiLaC (Sinus Laser Closure): این روش تکنیکی اختصاصی برای درمان کیست‌های مویی شبیه روش FiLaC است.
پس از کورتاژ سینوس، فیبر لیزر وارد مسیر می‌شود. فیبر به‌آرامی عقب کشیده شده تا کل طول سینوس بسته شود.
- لیزر همراه با جراحی باز یا بسته: در برخی مراکز درمانی از لیزر به عنوان مکمل درمانی برای ترمیم جای زخم جراحی استفاده می‌شود.
- لیزر موهای زائد: لیزر موهای زائد به عنوان درمان کمکی برای حذف مو در ناحیه ساکروم استفاده می‌شود، نه برای لیزر کردن کیست مویی. توصیه می‌شود پس از درمان برای کاهش نفوذ مو و احتمال بازگشت بیماری چند جلسه لیزردرمانی موهای زائد انجام شود.
مهارت و تجربه جراح:
هرچه جراح تجربه و تسلط بیشتری داشته باشد، احتمال درمان موفق بیشتر خواهد بود.
انتخاب روش جراحی مناسب، برداشت کامل بافت درگیر، مهارت در نحوه به‌کارگیری تکنیک فلپ و لیزر، مراقبت‌های پس از عمل و آموزش بیمار از عوامل مؤثر بر میزان سابقه پزشک است.
مراقبت‌های پس از عمل:
- عوامل مؤثر بر بهبود زخم: مراقبت‌های مناسب از زخم، از جمله تعویض منظم پانسمان و حفظ بهداشت ناحیه درمان، نقش مهمی در تسریع روند بهبودی دارد.
- پیشگیری از عود: حذف موهای زائد ناحیه با استفاده از لیزر یا اصلاح منظم، به طور قابل‌توجهی میزان عود بیماری را کاهش می‌دهد.
- سایر مراقبت‌ها: میزان فعالیت بدنی و رژیم غذایی به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند تا دوره نقاهت را کاهش دهد.
دسترسی به تجهیزات و کلینیک مجهز:
با انتخاب کلینیک‌های تخصصی و مجهز می‌توان به نتایج بهتری در درمان دست یافت. مراکز تخصصی درمانی مثل کلینیک نیکان از دستگاه‌های پیشرفته لیزردرمانی استفاده می‌کنند. در مراکز مجهز مراقبت‌های پس از درمان و آموزش‌های لازم به بیماران نیز ارائه می‌شود.
نتیجه
موفقیت درمان فقط به انتخاب روش وابسته نیست، بلکه به BMI، ویژگی‌های پوست و مو، پیچیدگی سینوس، سابقه عود و همکاری بیمار در روند درمان هم بستگی دارد.
انتخاب لیزردرمانی کیست مویی کلینیک نیکان در بیماران با شرایط مناسب، کم تهاجمی‌ترین و موفق‌ترین روش است.
برای رزرو نوبت و مشاوره با بهترین متخصص جراحی داخلی در خزانه بخارایی تهران، می‌توانید با کلینیک نیکان تماس بگیرید.
سؤالات متداول:
نقش حذف مو زائد چیست؟
لیزردرمانی موهای زائد با هدف جلوگیری از نفوذ مو به داخل زخم، می‌تواند باعث کاهش مدت‌زمان دوره بهبودی و جلوگیری از عود بیماری شود.
آیا می‌توان درمان را سرپایی انجام داد؟
بله، روش‌های کم تهاجمی مثل لیزر و جراحی فلپ ساده در بسیاری از مراکز مجهز به صورت سرپایی انجام می‌شود.
چه عواملی بیشترین تأثیر را روی موفقیت درمان دارند؟
چه عواملی بیشترین تأثیر را روی موفقیت درمان دارند؟
احتمال عود بعد از درمان چقدر است؟
بسته به پیچیدگی سینوس، تجربه جراح و مراقبت‌های پس از عمل متفاوت است. ولی لیزردرمانی کمترین میزان عود را دارد.
احتمال بازگشت بیماری در جراحی باز 10 تا 20٪ و در لیزردرمانی 10 تا 15٪ است. (در سینوس‌های پیچیده ممکن است نیاز به تکرار جلسات باشد.)
آیا حذف موهای زائد پس از عمل ضروری است؟
بله، توصیه می‌شود؛ زیرا حذف موهای زائد با لیزر یا اصلاح منظم باعث کاهش قابل‌توجه برگشت بیماری خواهد شد.
تفاوت جراحی باز و فلپ در درمان چیست؟
جراحی باز: زخم باز می‌ماند تا خودبه‌خود ترمیم شود؛ درد و زمان ترمیم طولانی‌تر است؛ ولی ساده‌تر و کم هزینه است.
فلپ: زخم با بخیه بسته می‌شود و جابه‌جایی پوست انجام می‌شود؛ فلپ درد کمتر و بازگشت سریع‌تر داشته و نیاز به تجربه و مهارت جراح دارد.
چه عواملی باعث عود کیست مویی می‌شوند؟
جراحی ناقص، تجربه کم جراح، مراقبت ضعیف پس از عمل (بهداشت، پانسمان، حذف موهای زائد)، پیچیدگی سینوس یا مسیرهای فرعی متعدد، اضافه‌وزن، تعریق زیاد یا نشستن طولانی‌مدت.
