زگیل تناسلی و مقعدی چیست؟
زگیل تناسلی (genital warts) شایع ترین عفونت مقاربتی است که توده هایی به رنگ پوست در ناحیه تناسلی یا مقعدی به وجود می‌آید که می توانند در بافت های مرطوب مثل واژن، آلت تناسلی، بیضه، مقعد و حتی راه ادراری دیده می شوند. علت ظاهر شدن این توده های متورم آلوده شدن به ویروسی به نام پاپیلومای انسانی یا HPV است.
این توده ها ممکن است باعث خارش و درد شوند و همچنین ممکن است به اشکال صاف و بسیار ریز، یا توده متورم منفرد یا حتی به صورت دسته ای از زگیل های تناسلی کنار هم و به شکل گل کلم ظاهر شوند.
میزان شیوع زگیل تناسلی و مقعدی چقدر است؟
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا میزان بروز سالانه زگیل تناسلی را یک نفر از هر صد نفر تخمین زده است؛ گرچه این میزان در چند دهه اخیر روند افزایشی داشته است. میزان خطر ابتلا در افراد فعال جنسی نیز 50 درصد در نظر گرفته شده است.
- بررسی میزان شیوع بر اساس جنسیت: هر دو جنس در خطر ابتلا به هستند گرچه در مردان بیماری آشکارتر و میزان عفونت در زنان بیشتر است.
- بررسی میزان شیوع بر اساس سن: بیشترین مقدار در سنین 17 تا 33 سال است و از این بازه نیز در سنین 20 تا 24 بیشتر دیده می شود.
زگیل تناسلی و مقعدی چگونه منتقل می شود؟
زگیل تناسلی و مقعدی به وسیله ویروس HPV به وجود می‌آید. ویروس HPV از طریق تماس پوستی منتقل می‌شود حتی اگر نشانه ای از زگیل تناسلی در فرد دیده نشود؛ همچنان که در برخی از افراد از زمان مواجهه با ویروس تا زمان ظاهر شدن زگیل ماه ها فاصله زمانی دیده می شود در نتیجه افراد ممکن است ناآگاهانه آن را به دیگران منتقل کنند.
زگیل تناسلی می تواند به روش های زیر به فرد منتقل شود:
- تماس پوستی و رابطه جنسی
- انتقال از مادر به نوزاد در هنگام تولد
- رابطه جنسی دهانی (این مورد نادر است.)
- اگر پس از لمس یک بخش آلوده از بدن بخش دیگری را لمس کنید.
اما به وسیله بوسیدن، قاشق و چنگال و نشستن بر صندلی منتقل نمی شود.
چه عواملی خطر ابتلا به زگیل تناسلی را بیشتر می کند؟
از آنجایی زگیل تناسلی بسیار شایع است، بیشتر افراد فعال جنسی در معرض عفونت HPV در دوره ای از زندگی خود قرار دارند. به هر حال خطر ابتلا در اثر عوامل زیر افزایش می یابد:
- عدم انجام واکسیناسیون
- داشتن بیش از یک شریک جنسی یا داشتن شریک جنسی ای که از گذشته او مطلع نیستید.
- داشتن رابطه جنسی بدون کاندوم
- داشتن سیستم ایمنی تضعیف شده مثلا در مبتلایان به HIV
- داشتن رابطه جنسی در سنین کم
- افراد زیر 30 سال در خطر بیشتری قرار دارند.
- سیگار کشیدن
زگیل تناسلی در چه نواحی از بدن ظاهر می شود؟
زگیل تناسلی در نواحی مختلفی دیده می شود؛ از جمله:
- واژن
- فرج
- گردن رحم
- مقعد
- کانال مقعدی
- ناحیه بین مقعد و اندام تناسلی
- آلت تناسلی
- بیضه ها
- کشاله ران
- لب ها، زبان، دهان و گلو
- راه های هوایی
زگیل تناسلی و مقعدی چه علائمی دارد؟
فرد پس از برخورد با ویروس مسبب ممکن است تا چند ماه علائمی نشان ندهد ولی پس از ظاهر شدن زگیل تناسلی می توانید موارد زیر را مشاهده کنید:
- اندازه: میتوانند توده های مسطح یا بسیار ریز یا توده های متورم منفرد باشند. در بعضی افراد با سیستم ایمنی ضعیف می توانند به صورت خوشه و دسته (شبیه گل کلم) دیده شوند.
- رنگ: میتوانند به رنگ سفید، قرمز، رنگ پوست، یا تیره تر به نظر برسند.
- اغلب بدون درد هستند (به غیر از وضعیتی که زگیل ها بزرگ می شوند، که می تواند دردناک باشد.) ولی میتوانند احساس ناراحتی و خارش و سوزش ایجاد کنند.
- درد و خونریزی هنگام رابطه جنسی
- مشکل داشتن در دفع ادرار و مدفوع ( جریان ادراری که از بدنتان خارج می شود غیر طبیعی است، وجود خون در ادرار و مدفوع و… )
زگیل تناسلی و مقعدی چگونه تشخیص داده می شود؟
فرد پس از برخورد با ویروس مسبب ممکن است تا چند ماه علائمی نشان ندهد ولی پس از ظاهر شدن زگیل تناسلی می توانید موارد زیر را مشاهده کنید:
- اندازه: میتوانند توده های مسطح یا بسیار ریز یا توده های متورم منفرد باشند. در بعضی افراد با سیستم ایمنی ضعیف می توانند به صورت خوشه و دسته (شبیه گل کلم) دیده شوند.
- رنگ: میتوانند به رنگ سفید، قرمز، رنگ پوست، یا تیره تر به نظر برسند.
- اغلب بدون درد هستند (به غیر از وضعیتی که زگیل های تناسلی بزرگ می شوند، که می تواند دردناک باشد.) ولی میتوانند احساس ناراحتی و خارش و سوزش ایجاد کنند.
- درد و خونریزی هنگام رابطه جنسی
- مشکل داشتن در دفع ادرار و مدفوع ( جریان ادراری که از بدنتان خارج می شود غیر طبیعی است، وجود خون در ادرار و مدفوع و… )ش
برای تشخیص زگیل تناسلی چه آزمایشاتی می تواند انجام شود؟
اگر زگیل های تناسلی فرد با چشم غیر مسلح در دیدرس نباشد، پزشک ممکن است آزمایشات زیر را انجام دهد:
- تست محلول استیک اسید: این محلول ناحیه عفونی را سفید رنگ می کند.
- تست پاپ: پزشک با نمونه برداری از واژن و دهانه رحم، طبیعی یا غیر طبیعی بودن سلول ها را بررسی می کند.
- تست DNA : این تست در کنار تست پاپ برای زنان بالای 30 سال توصیه می شود. تست DNA ویروس های HPVیی که ما را در خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان می گذارند بررسی می کند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر خودتان یا شریک جنسیتان نشانه هایی از زگیل تناسلی دارید به پزشک مراجعه کنید.
اگر دیابت دارید و به وجود زگیل تناسلی مشکوک هستید حتما به پزشک مراجعه کنید؛ چرا که دیابت خود باعث تضعیف بدن می شود.
آیا زگیل تناسلی نیاز به درمان دارد؟ آیا درمان پذیر است؟
اگر سیستم ایمنی قوی و سالمی دارید و یا زگیل های تناسلی احساس ناراحتی ایجاد نمی کنند، ممکن است به درمان نیاز نداشته باشید و بعد از 6 ماه زگیل های تناسلی خود به خود ناپدید شوند.
اما توجه داشته باشید که زگیل های تناسلی ممکن است به مرور زمان بزرگ شوند یا تعدادشان زیاد شود.
همچنین درمان می تواند از انتشار عفونت به دیگران جلوگیری کند ولی نمی تواند خود ویروس علت را از بین ببرد؛ در نتیجه ویروس در طول عمر خود چندین بار باعث بروز علائم می شود. این مسئله علت بازگشت زگیل های تناسلی بعد از درمان را توجیه می کند.
به هر حال خیلی از افراد برای کاهش احساس ناراحتی و بهبود بخشیدن ظاهر، درمان را انتخاب می کنند.
چه روش های درمانی برای زگیل تناسلی وجود دارد؟
شما ممکن است بر اساس تشخیص و نظر پزشکتان چند درمان را در کنار هم امتحان کنید. نکته مهم این است که در طول درمان از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید.
جراحی زگیل تناسلی:
- برش و جراحی: پزشک شما ممکن است زگیل هایی را که به درمان های دیگر پاسخ نمی دهند، با برش بردارند. اما بهتر است جزو درمان های آخر در نظر گرفته شود. این روش با درد و خونریزی، احتمال عفونت و ایجاد زخم همراه است و نیازمند بیهوشی می باشد.
- الکتروکوتری: در این روش پزشک با کمک جریان الکتریکی زگیل ها را می سوزاند. بعد از درمان در افراد درد و تورم دیده می شود.
- تزریق دارو: پزشک با تزریق مستقیم دارو به درون زگیل آن را از بین می برد. تزریق بعضی از این داروها در دوران بارداری توصیه نمی شود و ایمن نیست.
- کرایوتراپی یا فریز کردن با نیتروژن مایع: در این روش زگیل ها را به کمک نیتروژن مایع می سوزانند که میتواند با درد و تورم زیادی همراه باشد و تاول هایی ایجاد کند. در این روش ممکن است یک جلسه جوابگو نباشد و نیاز به چند مرحله فریز کردن باشد.
- درمان زگیل تناسلی با لیزر : با پیشرفت علم پزشکی و تکنولوژی درمان با لیزر به عرصه درمان آمد و به گونه ای که در حال حاضر در مقایسه با دیگر روش ها ایمن تر و موثر شناخته شده و با رضایت درصد بالایی از افراد همراه بوده است.
هنگام درمان زگیل تناسلی با لیزر چه اتفاقی می‌افتد؟
- در ابتدا به کمک بی‌حس کننده‌های موضعی محل درمان را بی حس می‌کنند در نتیجه بیمار دردی حس نخواهد کرد.
- سپس به کمک گازCO2 اشعه‌های لیزر را به عمق بافت زگیل می‌تابانند و نه تنها خود زگیل بلکه رگ‌های خونرسانی کننده به آن را با کمک تبخیر از بین می‌برند.
پس از درمان زگیل تناسلی با لیزر چه اتفاقی می‌افتد؟
- پس از درمان فرد نیاز به مراقب ویژه ای ندارد و میتواند در عرض کمتر از یک هفته به کار خود برگردد.
- فرد می تواند از پماد های ترمیمی و آنتی بیوتیکی که پزشک تجویز کرده است، بر روی محل زخم خود استفاده کند.
- بعد از درمان از برقراری رابطه جنسی پرهیز کنید.
- اگر ناحیه درمان شده مرطوب است آن را تمیز و خشک نگه دارید و اگر پوست است آن را با کرم‌های مرطوب کننده مرطوب کنید.
- فرد ممکن است گرفتگی عضله، سوزش، درد و خونریزی خفیف داشته باشد.
نکات مراقبتی بعد از عمل زگیل تناسلی در کلینیک نیکان
- تا 24 ساعت محل خال برداری با آب شسته نشود.
- بعد از 3 روز به مدت دو هفته، هر 12 ساعت از ترمیم کننده استفاده شود.
- تا 2 روز روی موضع، ابتدا جنتامایسین و سپس زینک بمالید.
مزایای درمان زگیل تناسلی با لیزر:
دلایل زیادی رضایت بیماران را پس از انتخاب این روش برمی‌انگیزد؛ برخی از این دلایل عبارتند از:
- روشی موثر و قطعی با احتمال موفقیت بالا
- بیشتر زگیل‌های تناسلی در مرحله اول از بین می‌روند و نیازی به جلسات بعدی نخواهد بود. (برخلاف کرایوتراپی یا فریز کردن)
- عدم نیاز به تعویض پانسمان
- حداقل درد و خونریزی
- مناسب برای افراد با سیستم ایمنی ضعیف
- مناسب برای مادران باردار
- احتمال عود و بازگشت دوباره بیماری بسیار کم و نزدیک به صفر است.
- عدم نیاز به بیهوشی کامل
- دوره نقاهت و بهبودی کوتاه
- عدم نیاز به بستری شدن بیمار(روش سرپایی)
- احتمال انتقال عفونت وجود ندارد.
- قابل استفاده برای زگیل های تناسلی که سخت درمان می‌شوند.
- جای زخمی بعد از انجام درمان باقی نمی‌ماند.
درمان‌های خانگی زگیل تناسلی:
اگرچه برخی از درمان های خانگی موثراند اما قطعی نیستند و بهتر است هر یک با مشورت پزشک انجام شوند. در صورتی که علائمتان تغییری نکرد یا شدیدتر شد، حتما شرایطتان را با پزشک خود در میان بگذارید.
به طور کلی استعمال خارجی روغن درخت چای، روغن نارگیل، چای سبز، سیر، پیاز، سرکه سیب، آلوئه ورا، روغن کرچک، زرد چوبه میتواند صورت گیرد.
نکات مهم درمان خانگی:
- از استعمال موادی مثل روغن درخت چای در دهان و واژن خودداری کنید.
- قبل از تست هر یکی از مواد بر روی زگیل مطمئن شوید به آن ماده حساسیت ندارید.
- مراقب باشید باند یا پارچه ای که بر روی زگیل قرار داده اید با نواحی دیگر بدن تماس پیدا نکند چرا که موجب انتشار زگیل می شود.
به طور کلی هر ماده غذایی که باعث تقویت سیستم ایمنی شود، میتواند به بهبودی بهتر زگیل تناسلی کمک کند؛ همچون غذاهای حاوی پروتئین بالا، ویتامین C بالا ، فولات و B12 بالا و …
درمان دارویی زگیل تناسلی:
- ایمی کیمود (آلدرا): این پماد با تقویت سیستم ایمنی به بهبود زگیل تناسلی کمک می کند. از عوارض جانبی آن میتوان به تاول، درد، ایجاد دانه های ریز قرمز، خستگی و سرفه اشاره کرد.
- سینه کاتچین (ورجن): این پماد ضد التهاب و دارای چای سبز است که می تواند به بهبود زگیل های تناسلی کمک کند. از عوارض جانبی آن می توان به درد، سوزش، خارش و تغییر رنگ پوست اشاره کرد.
- پودوفیلین و پودوفیلوکس : داروی موضعی و دارای پایه گیاهی است. استعمال داخلی آن ممنوع است و عوارض جانبی شامل درد و التهاب زگیل است. استفاده از این دارو در هنگام بارداری توصیه نشده است.
- تری کلرواستیک اسید یا TCA : این دارو برای زگیل های تناسلی داخلی نیز قابل استفاده است و زگیل ها را می سوزاند. عوارض جانبی آن شامل درد و التهاب زگیل است.
عوارض زگیل تناسلی شامل چه مواردی می‌شود؟
ارتباط با سرطان: عفونت پاپیلومای انسانی همیشه به سرطان منجر نمی‌شود. اما وجود ارتباطی بین سرطان دهانه رحم وHPV تناسلی تایید می‌شود ولی این ارتباط به طور دقیق مشخص نیست.
به هر حال گونه‌هایی از HPV به طور قطعی موجب ابتلا به سرطان می‌شوند. در نتیجه انجام تست پاپ منظم برای زنان لازم است.
زگیل تناسلی و بارداری:
ابتلا به زگیل تناسلی در مادر برای جنین خطری را بوجود نمی آورد. اما در ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد این زگیل ها به نوزاد در هنگام زایمان منتقل می‌شود. به همین دلیل پزشک برای زایمان سزارین را پیشنهاد می‌کند یا پیش از انجام زایمان درمان زگیل را به شما توصیه می‌کند.
زگیل تناسلی کودکان: درصورت انتقال از مادر به کودک در هنگام تولد، ممکن است در گلوی نوزاد زگیل های تناسلی مشاهده شود که به این بیماری نادر پاپیلوماتوز تنفسی می‌گویند. این زگیل ها در صورت بزرگ شدن راه تنفسی نوزاد را مسدود کرده و نوزاد نیاز به جراحی دارد.
همچنین در اثر نوسان شدید هورمون‌ها در دوران بارداری زگیل های تناسلی میتوانند بزرگ شده، تکثیر یافته و یا دچار خونریزی شوند. به گونه ای که در موارد نادر کانال زایمان را مسدود می‌کنند و فرد لازم است برای زایمان سزارین انجام داد. همچنین بزرگ شدن زگیل های تناسلی دفع ادرار را برای مادر سخت می‌کند.
اگر قبلا مبتلا به زگیل تناسلی بوده اید اما در دوران بارداری نشانه‌ای نداشتید، مشکلی برای شما و نوزادتان پیش نمی آید.
چگونه می توان از ابتلا به زگیل تناسلی پیشگیری کرد؟
برای کاهش احتمال ابتلا به زگیل تناسلی و مقعدی می توان اقدامات زیر را انجام داد:
- داشتن تنها یک شریک جنسی
- استفاده از کاندوم و دیگر سدهای محافظتی
- سبک زندگی سالم:
- مصرف مواد غذایی حساسیت زا و سرخ شده را به حداقل برسانید.
- از رژیم غذایی متنوع و سالم دارای انواع ویتامین های ب و آنتی اکسیدان ها بهره ببرید؛ مانند انواع سبزیجات، میوه ها، غلات سبوسدار
- از سیگار، دخانیات و الکل دوری کنید.
- واکسیناسیون:
حالت ایده آل این است که افراد قبل از برقراری هرگونه رابطه جنسی واکسن HPV را دریافت کنند که در برابر طیف وسیعی از انواع HPV مقاومت ایجاد می کند؛ از همین رو انجام واکسیناسیون از سنین ۹ تا ۴۵ سالگی امکان پذیر است.
همچنین دریافت واکسن در پیشگیری از سرطان دهانه رحم در زنان موثر شناخته شده است.
با توجه به سن فرد یک، دو یا سه دوز واکسن HPV با فاصله های زمانی متفاوت توصیه می شود.می توانید برای اطلاعات بیشتر درمورد دریافت واکسن و تعداد دوز ها با یک پزشک مشورت کنید.
عوارض واکسن چندان شدید نیست و شبیه علائم دیگر واکسن ها می تواند شامل تب، سردرد و… می باشد. در صورتی که پس از دریافت واکسن با علائم غیرطبیعی و شدیدی مواجه شدید، سریع به پزشک مراجعه کنید.
چرا باید واکسن HPV (زگیل تناسلی) بزنیم؟
- 85 درصد از افراد در زندگی خود به HPV مبتلا می‌شوند. عفونت HPV میتواند خود به خود از بین برود، یا به زگیل تناسلی و یا حتی به سرطان (سرطان‌های دهانه رحم، واژن، فرج، آلت تناسلی، مقعد و سرطان دهانی- حلقی) تبدیل شود.
- طبق آمارهای جهانی واکسیناسیون کارآمد و اثرگذار است.
- واکسیناسیون در واقع نوعی پیشگیری از سرطان است و پیشگیری نیز بهتر از درمان است.
- در آخر باید اشاره کرد واکسیناسیون ایمنی بلندمدت، همیشگی و موثری ایجاد می‌کند.
انواع واکسن‌های HPV برای پیشگیری از زگیل تناسلی:
- Gardasil: این واکسن به عنوان اولین واکسن HPV مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا قرار گرفت، که در برابر 4 سویه از HPV مقاومت بسیار خوبی ایجاد می‌کند.
- Gardasil-9: این واکسن 9 سویه از ویروس HPV را به خوبی پوشش می‌دهد. از سال 2016 واکسیناسیون ویروسHPV بیشتر به کمک این واکسن انجام می‌شود.
- Cervarix: این واکسن تنها از ابتلا به دو سویه از HPV پیشگیری می‌کند.
- پاپیلوگارد: این واکسن تولید داخلی و ایرانی می‌باشد و دو سویه از HPV را پوشش می‌دهد.
به طور خلاصه چه نکات کلیدی ای را در مورد زگیل تناسلی باید بدانم؟
- زگیل تناسلی توده های متورمی در ناحیه تناسلی و مقعدی می باشند که گاها در دهان نیز دیده می شوند.
- عامل زگیل تناسلی، ویروس HPV می باشد که از طریق رابطه جنسی و تماس پوستی منتقل می شود.
- زگیل تناسلی می تواند به روش های مختلف دارویی، جراحی، کرایوتراپی و لیزر برداشته شود اما خود ویروس از بین نمی رود؛ ویروس HPV بعد از دو سال خود به خود ناپدید می شود.
- انواع مختلفی از ویروس HPV وجود دارند؛ نوعی از ویروس که باعث زگیل تناسلی می شود باعث سرطان نمی شود؛ اما می تواند در بارداری و زایمان مشکلاتی برای مادر و جنین به وجود بیاورد.
- برای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی می توانید واکسن تزریق کنید. همچنین بهتر است در رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
سوالات متداول در مورد زگیل تناسلی:
من به وجود زگیل تناسلی در بدنم مشکوک هستم؛ چه کاری انجام بدهم؟
در صورتی که برآمدگی دیده شده، علائم زگیل تناسلی را دارد، به پزشک مراجعه کنید.
آیا زگیل تناسلی و مقعدی خطرناک است؟
زگیل های تناسلی کشنده نیستند و اگر باعث ناراحتی نمی شوند، مشکلات جدی ایجاد نمی کنند. اما در بارداری باید جدی گرفته شوند.
آیا زگیل تناسلی و مقعدی مسری است؟
بله؛ زگیل تناسلی در اثر تماس پوستی در طی رابطه جنسی منتقل می شود.
چه چیزی ویروس HPV را از بین می برد؟
هیچ درمانی برای ویروس HPV یافت نشده است؛ برای از بین رفتن این ویروس باید به عملکرد سیستم ایمنیتان اعتماد کنید و منتظر بمانید.
چه ویتامین ها و داروهایی برای درمان زگیل تناسلی خوب است؟
ویتامین های A C D B12 و فولات به علت خاصیت آنتی اکسیدانی خود می توانند برای درمان زگیل تناسلی مفید واقع شوند. همچنین داروهای ایمی کیمود، سینه کاتچین پودوفیلوکس و TCA را می توان با تجویز پزشک مصرف کرد.
آیا آنتی بیوتیک برای درمان HPV مفید است؟
از آن جایی که زگیل تناسلی و مقعدی به وسیله نوعی ویروس ایجاد می شود، آنتی بیوتیک ها نمی توانند آن را درمان کنند.
آیا زگیل تناسلی میتواند باعث سرطان شود؟
خیر؛ نوع ویروس HPV که باعث زگیل تناسلی می شود با نوع سرطان زای آن متفاوت است.
آیا زگیل تناسلی و مقعدی قابل درمان است؟
بله؛ زگیل تناسلی می تواند از طریق روش های دارویی، جراحی، کرایوتراپی و لیزر برداشته شود اما خود ویروس HPV ریشه کن نمی شود؛ بلکه ویروس بعد از دو سال خود به خود از بین می رود.
بهترین روش درمان زگیل تناسلی و مقعدی کدام است؟
درمان زگیل تناسلی با لیزر موثرترین و ایمن ترین روش شناخته شده است که با رضایت تعداد زیادی از بیماران همراه است و افراد به علت مزایای زیاد، آن را انتخاب می کنند.
چه مدت پس از درمان زگیل تناسلی و مقعدی با لیزر می توان به فعالیت عادی و روزمره بازگشت؟
شما در عرض کمتر از یک هفته می توانید به روزمرگی خود برگردید اما بهبود زخم چهار تا شش هفته زمان می برد.
آیا پس از درمان می توان رابطه جنسی داشت؟
خیر؛ در طول درمان و پس از درمان زگیل تناسلی ،تا زمان بهبودی زخم، نباید اصطکاکی بر ناحیه وارد شود.
4 پاسخ
سلام
واقعا دیگه بعد از لیزر زگیل کامل از بین میره؟
سلام
بله
سلام اولا میخواستم تشکر کنم از کلینیک خوبتون
دوم یه سوال داشتم من جدیدا تو کلینک نیکان جراحی زگیل تناسلی انجام دادم و الان متوجه شدم که باردار هستم
ممکنه برای جنین مشکلی پیش بیاد؟
سلام خواهش میکنم
نگران نباشید چون درمان شدید ویروس در هنگام زایمان به کودکتون انتقال پیدا نمیکنه
و همینطور دستگاه لیزر کلینیک نیکان اشعه مضر تولید نمی‌کند و برای جنین مشکلی ایجاد نمی کند. فقظ با ایجاد حرارت زیاد آسیب دیدگی را می‌سوزاند.