کیست مویی چیست؟
کیست مویی یا سینوس پیلونیدال (pilonidal sinus) یک بیماری پوستی است که معمولاً در نزدیکی بالای باسن و در زیر پوست ایجاد میشود. این بیماری با نام دیگر سینوس پیلونیدال نیز شناخته میشود.
علت این بیماری رشد غیرطبیعی مو است. به این صورت که مو بطور برعکس به داخل بدن برمی‌گردد و در داخل بدن رشد می‌کند و اکثر افراد مبتلا به سینوس پیلونیدال متوجه آن نمی شوند مگر اینکه عفونی شود و علائم ایجاد کند.
علائم کیست مویی
علائم سینوس پیلونیدال عبارتند از:
- درد هنگام نشستن یا ایستادن
- تورم کیست
- پوست قرمز و دردناک اطراف ناحیه کیست
- التهاب
- نشت چرک یا خون از کیست
- بوی چرک یا خون
- یک توده حساس زیر پوست
- ناحیه گرم، حساس و متورم نزدیک دنبالچه
- تب 38 درجه (نادر)
توجه به این نکته لازم است که کیست مویی در صورتی که عفونی نباشد بی علامت است.
چه عواملی منجر به ایجاد کیست مویی می شوند؟
علت دقیق سینوس پیلونیدال یا کیست مویی مشخص نیست اما این بیماری ناشی از عفونت پوستی است و نمی‌تواند از طریق انتقال از فرد به فرد منتقل شود.
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سینوس پیلونیدال را افزایش دهند عبارتند از:
- داشتن مقدار زیادی موی بدن ( به خصوص موهای ضخیم )
- اضافه وزن و چاقی
- داشتن شغلی که مستلزم نشستن زیاد است مثل رانندگی و دوچرخه سواری
- پوشیدن لباس‌های تنگ
- داشتن سابقه خانوادگی این بیماری
- نشستن طولانی مدت
- داشتن سبک زندگی کم تحرک
- داشتن پوست سفید و نازک
- مرد بودن ( در جنس مزکراحتمال ابتلا بیشتر است.)
سینوس پیلونیدال همچنین می تواند ناشی از مشکلات پوستی، فشار یا اصطکاک باشد که باعث می شود موهای بین باسن به سمت داخل رانده شوند.
کیست مویی در چه نواحی ظاهر می شود؟
کیست مویی یا سینوس پیلونیدال می تواند در اشکال و نواحی گوناگون بدن ظاهر شود. اگر چه کیست مویی پایین کمر و در نزدیکی دنبالچه از همه شایع تر است اما کیست مویی میتواند در نواحی دیگری نیز ظاهر شود:
- کیست در کمر و بالای مقعد
- کیست در صورت
- کیست در سر
- کیست در زیر بغل
- کیست در واژن
تفاوت کیست مویی، آبسه، فیستول و تومور چیست؟
- آبسه: به تجمع چرک و عفونت در نقطه ایی از بدن آبسه می گویند.
- فیستول: فیستول مقعدی زمانی ایجاد می شود که مجرای غدد روده بسته شده و یک ارتباط غیرطبیعی بین رکتوم و پوست مقعد ایجاد شود. از علل و همچنین علائم اصلی فیستول، آبسه های مقعدی است.
- کیست مویی: در اثر رشد غیر طبیعی مو ایجاد می شود که درصورتی که عفونی شود به آبسه نیز تبدیل می شود.
- تومور: توده سلولی با رشد غیر طبیعی هستند که قرمز و متورم نیستند و ترشحات نداشته و به صورت توده سفتی در زیر پوست ظاهر می شوند.
چگونه میتوان کیست مویی یا سینوس پیلونیدال را تشخیص داد؟
تشخیص کیست مویی با چشم غیر مسلح امکان پذیر است و پزشک شما با نگاه کردن به ناحیه دردناک و پرسیدن سوالاتی از شما قادر به تشخیص کیست مویی است.
در مواردی ممکن است به آزمایشات ادرار و خون ( بیشتر در کیست مویی عفونی با عفونت شدید) مراجعه شود و یا تشخیص اندازه و موقعیت کیست مویی به کمک تصویربرداری CT و MRI انجام شود.
چگونه میتوان از کیست مویی یا سینوس پیلونیدال پیشگیری کرد؟
- شستشوی مرتب
- خودداری از نشستن های طولانی مدت
- از فشار و اصطکاک پوست پیشگیری کنید؛ برای این کار میتوانید از بالش های نرم برای نشستن استفاده کنید.
- کاهش وزن و درمان چاقی
- رفع موهای زائد بدن
- پوشیدن لباس های راحت
- اگر در گذشته به کیست مویی مبتلا بودید، بهتر است ناحیه درگیر را برای پیشگیری از عود و ابتلای مجدد هر چند وقت یکبار شیو کنید.
- رعایت رژیم غذایی سالم و به خصوص غنی از پروتئین، فیبر، ویتامینC ، ویتامینA ، و حفظ آب بدن
روش های درمانی کیست مویی یا سینوس پیلونیدال چه هستند؟
بسته به اندازه و علائم کیست مویی روش های مختلفی برای درمان آن وجود دارد که هرکدام از این روش ها مزایا و معایب خود را دارند که باید مورد بررسی قرار بگیرند.
درمان خانگی کیست مویی
درمان خانگی کیست مویی نمی تواند به عنوان یک روش قطعی مورد استفاده قرار گیرد اما میتواند به عنوان مکمل روش های درمانی دیگر قرار گیرد. در نظر داشته باشید اگر علائمتان و میزان عفونت شدیدتر شد، هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
- استفاده از عصاره درخت چای: عصاره درخت چای با کمی آب مخلوط شده و محل کیست و اطراف آن ماساژ داده میشود. سپس با آب گرم شسته و خشک میشود. این درمان روزی سه بار انجام میشود.
- استفاده از نمک: ترکیب نمک و آب گرم برای بهبود و تسکین درد و درمان کیست مویی استفاده میشود.
- استفاده از چای کیسه‌ای: چای کیسه‌ای را 5 دقیقه در آب ولرم خیس کرده و 10 دقیقه روی کیست مویی قرار داده میشود. این کار روزی 3 بار انجام میشود.
- استفاده از سرکه سیب: پنبه تمیز را به سرکه سیب آغشته کرده و روی کیست قرار داده میشود.
در هر صورت، قبل از استفاده از هر روش درمانی، بهتر است با پزشک مشورت کنید. همچنین، در صورتی که علائم کیست مویی شما شدید است، بهتر است به زودی به پزشک مراجعه کنید.
جراحی و برش کیست مویی:
جراح پس از بی حسی ناحیه، کیست را تخلیه می کند. اگر کیست دوباره برگردد فرد نیاز به جراحی دارد و جراح کیست را با برش برمی دارد. جراحی میتواند به دو صورت پایان یابد؛ یا زخم باز می ماند که در این صورت دوره نقاهت طولانی تر است اما احتمال برگشت کیست کمتر است؛ یا اینکه زخم با بخیه بسته می شود که احتمال برگشت سینوس پیلونیدال بیشتر و دوره نقاهت کوتاه تر است.
درمان کیست مویی با لیزر بهترین روش درمانی :
درمان کیست مویی با لیزر یکی از روش‌های درمانی است که بدون نیاز به جراحی باز و بسته انجام میشود. در این روش، با استفاده از اشعه لیزر، برشی روی سینوس ایجاد میشود تا عفونت و زائده‌هایی که داخل آن تجمع پیدا کرده‌اند، بطور کامل از بین برود.
از مزایای درمان کیست مویی با لیزر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتمال بازگشت کیست مویی وجود ندارد چون علت اصلی کیست را ریشه کن می کند.
- دوران نقاهت کوتاه است.
- بیمار می تواند خیلی سریع به فعالیت های روزمره خود بازگردد.
- روش درمانی بدون نیاز به بیهوشی عمومی ( در این روش بی حسی موضعی اتفاق می افتد.) و بستری
- بدون نیاز به برش
- روش بدون درد یا با درد بسیار کم است.
- ظاهر پوست را بعد از جراحی بهبود می بخشد.
فیلم جراحی کیست مویی:
از مزایای درمان کیست مویی با لیزر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتمال بازگشت کیست مویی وجود ندارد چون علت اصلی کیست را ریشه کن می کند.
- دوران نقاهت کوتاه است.
- بیمار می تواند خیلی سریع به فعالیت های روزمره خود بازگردد.
- روش درمانی بدون نیاز به بیهوشی عمومی ( در این روش بی حسی موضعی اتفاق می افتد.) و بستری
- بدون نیاز به برش
- روش بدون درد یا با درد بسیار کم است.
- ظاهر پوست را بعد از جراحی بهبود می بخشد.
نکات مراقبتی بعد از عمل کیست مویی/ سینوس پینومیدال در کلینیک نیکان
***《در صورتیکه بخیه ندارد》***
- تا ۴۸ ساعت به پانسمان دست نزنید.
- بعد از ۴۸ ساعت، حمام رفته و پانسمان را کامل جدا کرده و گاز را از داخل زخم خارج نمایید و بدن را کامل شستشو دهید .
- سپس با گاز استریل و سرم شستشو، کامل اطراف محل زخم و با کمک گوش پاک کن و گاز استریلِ آغشته به سرم شستشو، داخل آن را کامل تمیز کنید و در ادامه داخل و روی محل زخم را با سرم شستشو کامل شستشو دهید.
در انتها گاز استریل تمیزی را به سرم شستشو آغشته کرده و *داخل زخم* به آرامی و به طور کامل تا انتها فرو برده ( *از کامل داخل بودن آن مطمئن شوید* ) و مجدد پانسمان را روی آن انجام دهید.
انجام این بخش ها توسط خود بیمار قابل اجرا نیست و بهتر است فرد دیگری این کار را برای او انجام دهد. - این کار هر روز به مدت ۱۰ الی ۱۵ روز انجام شود .
- حتما از سرویس بهداشتی فرنگی استفاده نمایید.
- داروهای تجویزی را تا انتها مصرف کنید.
* تاریخ اولین مراجعه بعد از عمل ۱۲ – ۱۰ روز بعد
* تاریخ دومین مراجعه بعد از عمل ۱/۵ – ۱ ماه بعد
حدود ۲ ماه بعد از عمل، اقدام به لیزر موهای زائد ناحیه عمل شده بنمایید!
***《در صورتیکه بخیه دارد》***
- تا ۴۸ ساعت به پانسمان دست نزنید.
- بعد از ۴۸ ساعت، حمام رفته و پانسمان را کامل جدا کرده، روی زخم را به آرامی فشار داده؛ ( با سُر دادن سرانگشتان روی پوست به سمت بیرون ) تا ترشحات داخل آن به طور کامل تخلیه شود ( *بدون انجام این کار، احتمال عفونت زخم، بسیار است*) و در انتها بدن را کامل شستشو دهید.
انجام تخلیه ترشحات زخم هر روز انجام شود.
این کار را به مدت ۱۴ روز، هر روز ۱ تا ۲ بار انجام دهید.
بعد از ۱۴ روز برای کشیدن بخیه اقدام کنید ( هم میتوانید به مطب مراجعه نمایید یا هر مرکز درمانی بهداشتیِ اطراف محل سکونت خود )
- حتما از سرویس بهداشتی فرنگی استفاده کنید.
- داروهای تجویزی را تا انتها مصرف نمایید.
* تاریخ اولین مراجعه بعد از عمل ۱۲ – ۱۰ روز بعد
* تاریخ دومین مراجعه بعد از عمل ۱/۵ – ۱ ماه بعد
*حدود ۲ ماه بعد از عمل، اقدام به لیزر موهای زائد ناحیه عمل شده بنمایید!*
نکاتی مربوط به تغذیه و حرکات بعد از عمل کیست مویی/ سینوس پینومیدال با لیزر در کلینیک نیکان
به طور کلی در مورد کیست مویی محدودیت غذایی خاصی وجود ندارد.
از جابجایی هر نوع وسایل سنگین ۱۰ روز تا ۲ هفته پرهیز کنید.
برای درمان کیست مویی مصرف چه داروهایی مفید است؟
در موارد خفیف کیست مویی مصرف قرص های آنتی بیوتیکی و آنتی بیوتیک های موضعی میتواند برای کاهش عفونت و التهاب مفید واقع شود اما نمیتوان از آن به عنوان درمان قطعی کیست مویی نام برد. همچنین داروهای مسکن بدون نسخه مثل استامینوفن و ایبوپروفن میتواند به کار برده شود.
محدودیت های غذایی مبتلایان کیست مویی:
در موارد خفیف کیست مویی مصرف قرص های آنتی بیوتیکی و آنتی بیوتیک های موضعی میتواند برای کاهش عفونت و التهاب مفید واقع شود اما نمیتوان از آن به عنوان درمان قطعی کیست مویی نام برد. همچنین داروهای مسکن بدون نسخه مثل استامینوفن و ایبوپروفن میتواند به کار برده شود.
در هنگام درمان کیست مویی چه نکاتی را رعایت کنیم؟
- نکات بهداشتی: اگر مبتلا به کیست مویی یا سینوس پیلونیدال هستید، به خصوص اگر به دنبال درمان کیست مویی غیر عفونی هستید، بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:
- ناحیه اطراف کیست مویی را خشک و تمیز نگه دارید.
- سعی کنید به صورت هفتگی موهای ناحیه ابتلا را شیو کنید.
- هر شب دوش بگیرید.
محدودیت های غذایی مبتلایان کیست مویی:
اگر مبتلا به کیست مویی با سینوس پیلونیدال هستید بهتر است از موارد زیر پرهیز کنید:
- کافئین: کافئین با کاهش آب بدن روند بهبودی را دچار اختلال می کند.
- الکل: با کاهش آب بدن و تضعیف سیستم ایمنی میتواند مضر باشد.
- تنقلات و خوراکی های با ارزش غذایی پایین: این خوراکی ها با افزایش وزن میتوانند خطر ابتلا و فشار وارده بر کیست مویی را زیاد کنند.
- غذاهای سرخ شده و فست فود: این غذاهای ناسالم به خاطر هضم دشوار و افزایش التهاب برای کیست مویی مضر تلقی می شوند.
- غذاهای با ادویه زیاد: با افزایش تحریکات پوستی میتواند روند درمانی را دچار اختلال کند.
عوارض کیست مویی یا سینوس پیلونیدال چه هستند؟
اگر درمان کیست مویی نادیده گرفته شود،
- کیست مویی مرتب دچار عفونت شده و کیست مویی مزمنی ایجاد می کند و می تواند بافت های وسیعتری را درگیر کرده و حتی منجر به ایجاد تب شود.
- کیست مویی می تواند به نوعی فیستول تبدیل شود.
- تحقیقات نشان داده از عوارض کیست مویی میتوان به ارتباط کیست مویی با نوعی سرطان سلول های سنگفرشی اشاره کرد.
پس از تشخیص کیست مویی چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
افراد به دلیل نزدیک بودن موقعیت تشکیل کیست مویی به مقعد ممکن است به خاطر خجالت کشیدن یا ترس از درمان از رفتن به پزشک خودداری کنند. بدون درمان، کیست مویی عفونی به مرور دردناک تر و عفونی تر میشود؛ پس اگر متوجه هر گونه نشانه ای از کیست مویی یا سینوس پیلونیدال شدید برای تشخیص قطعی به پزشک مراجعه کنید.
چگونه برای ملاقات با پزشک خود آماده شویم؟
افراد به دلیل نزدیک بودن موقعیت تشکیل کیست مویی به
بهتر است قبل از ملاقات با پزشک، خود را برای پرسش های او آماده کنید؛ پزشک شما ممکن است سوالاتی از شما بپرسد؛ سوالاتی در مورد :
- شغلتان
- علائم و عوامل تشدید کننده علائمتان
- وضعیت سلامتیتان
- سابقه خانوادگی و …
مقعد ممکن است به خاطر خجالت کشیدن یا ترس از درمان از رفتن به پزشک خودداری کنند. بدون درمان، کیست مویی عفونی به مرور دردناک تر و عفونی تر میشود؛ پس اگر متوجه هر گونه نشانه ای از کیست مویی یا سینوس پیلونیدال شدید برای تشخیص قطعی به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول در مورد کیست مویی:
آیا کیست مویی خطرناک است؟
داشتن کیست مویی خطرناک و کشنده نیست و با روش های درمانی ذکر شده قابل درمان است؛ آنچه کیست مویی را خطرناک می کند تعویق و نادیده گرفتن درمان آن است که می تواند منجر به عفونت های گسترده و ایجاد فیستول شود. تعوبق درمان بیش از چند ماه توصیه نمی شود و در طولانی مدت است که عوارض کیست مویی خطرناک می شود.
آیا کیست مویی می تواند خود به خود رفع شود؟
اگر کیست مویی شما نشانه هایی از عفونت دارد، برای درمان بهتر است هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید؛ در غیر این صورت احتمالا به جراحی نیازی نداشته و با خشک و تمیز نگه داشتن ناحیه و اصلاح کردن موهای ناحیه و خودداری از نشستن های طولانی می توانید به بهبودی آن کمک کنید.
آیا درمان کیست مویی بدون جراحی امکان پذیر است؟
بله؛ درمان کیست مویی با لیزر درمانی بدون جراحی و با حداقل تهاجم است.
چه غذاهایی برای کیست مویی خوب است؟
غذاهای غنی از فیبر، پروتئین، ویتامینA و C و همچنین عسل،سیر و آجیل و دانه ها توصیه می شوند.
چگونه با کیست مویی بخوابیم؟
بعد از جراحی بهتر است بر روی شکمتان یا به یک طرف بخوابید. اگر برایتان ممکن نیست بهتر است با کمک بالش های نرم فشار وارد بر ناحیه جراحی شده را به حداقل برسانید.
آیا ورزش کردن برای کیست مویی بد است؟
خیر؛ ورزش نه تنها بد نیست بلکه می تواند موجب تسکین درد ناشی از سینوس پیلونیدال شود.
نکته مهم این است که ورزش های سنگین و کششی که باعث کشش شدید شود و همچنین ورزش هایی که باعث فشار بر ناحیه بالای مقعد می شوند و تکان های زیادی در حین ورزش اتفاق می افتد، مانند اسب سواری و دوچرخه سواری، برای وضعیت سلامتی شما بد است و برای بهبودی هر چه سریع تر کیست مویی از انجام آن ها پرهیز کنید.
بهترین درمان برای کیست مویی چیست؟
درمان منتخب درمان کیست مویی با لیزر است که کیست مویی را به طور کامل ریشه کن می کند و روشی بدون درد و بدون بازگشت است و دوره نقاهت و بهبودی پس از آن نسبت به دیگر روش ها کوتاه تر است.
درمان کیست مویی با لیزر چقدر طول می کشد؟
جراحی کیست مویی با لیزر بین 20 تا 30 دقیقه طول کشیده و بیمار بعد از جراحی می تواند به فعالیت های روزانه خود بازگردد.
در چه زمانی بعد از درمان کیست مویی با لیزر با پزشک خود تماس بگیرم؟
اگر هر یک از نشانه های زیر را داشتید، برای دریافت کمک به پزشک رجوع کنید:
- تب بالای 38 درجه
- درد زیادی که به کمک مسکن ها آرام نمی شود.
- اگر از زخمتان چرک و خون و مایعات و یا بوی بدی نشت می کند.
5 پاسخ
از دست این زندگی کیست موی دیگه چه بلایی بودمارو گرفت????????????
من تازه کیست مویی رو در کلینیک نیکان جراحی کردم چه محدودیت‌هایی رو بعد از جراحی باید داشته باشم؟
به طور کلی در مورد کیست مویی محدودیت غذایی خاصی وجود ندارد.
ولی از جابجایی هر نوع وسایل سنگین ۱۰ روز تا ۲ هفته پرهیز کنید.
سلام
آیا نشستن زیاد باعث کیست مویی میشه؟
بله
کم تحرکی ، چاقی و حتی نشستن زیاد ممکن است منجر به کیست مویی شود.